2 nằm về phía bắc của Việt Nam. Sapa nằm cách thị xã Lào Cai 38 km và cách Hà Nội 376 km. Nơi đây với số dân 41.700 người, bao gồm 6 dân tộc cư trú là Mông, Dao, Tày, Giáy, Xá Phó, Kinh, Hoa.
Tên Sapa có nguồn gốc từ tiếng quan thoại. Trong tiếng quan thoai phát âm là Sa Pả, Sa là cát, Pả là bãi. Địa danh của bãi này ở bên phải cầu 32km từ Lào Cai vào Sapa. Ngày xưa chưa có thị trấn, cư dân ở vùng đất này đều họp chợ ở bãi cát đó, do vậy dân địa phương ai cũng nói là “ đi chợ Sa Pả.
Từ hai chữ “Sa Pả” người phương tây phát âm không dấu nên thành Sapa và họ đã viết bằng chữ Pháp hai chữ đó là “Cha Pa’’ và một thời gian rất lâu người ta đều gọi Cha Pa theo nghĩa của tiếng Việt.Về sau, từ này viết được thống nhất là Sapa.
Sapa đã được khám phá ra bởi người Pháp, sau đó người Pháp đã quy hoạch và cho xây dựng Sapa thành nơi nghỉ mát, điều dưỡng khá lý tưởng với hệ thống biệt thự phương tây ở ngay trung tâm thị trấn, nằm xen giữa những cánh rừng đào và những rặng samu. Sapa là một thị trấn nghỉ mát đẹp và thơ mộng trong làn mây bồng bềnh, nằm ở độ cao 1.500 – 1.800 m so với mực nước biển nên nơi đây mang sắc thái khí hậu ôn đới, nhiệt độ trung bình 15ºC – 18ºC. Mùa hè nhiệt độ khoảng 13ºC – 15ºC (ban đêm) và 20ºC – 25ºC (ban ngày).
Mùa đông thường có mây mù và rất lạnh, thỉnh thoảng có tuyết rơi. Phong cảnh thiên nhiên của Sapa được kết hợp với sức sáng tạo của con người cùng với địa hình của đồi núi, màu xanh của rừng như bức tranh có sự sắp xếp theo một bố cục hài hoà tạo nên một vùng có nhiều cảnh sắc thơ mộng hấp dẫn.
Sapa là vương quốc của hoa trái, như hoa đào, đào vàng to, đào vàng nhỏ, mận hậu, mận tím, mận tam hoa, hoa hồng, hoa lê, hoa cúc…..đặc biệt hoa bất tử sống mãi thời gian.
Sapa có nhiều cảnh đẹp tự nhiên là nơi thu hút khách du lịch tới thăm quan như Thác Bạc cao khoảng 200 m với những dòng nước đổ ào ào tạo thành âm thanh núi rừng đầy ấn tượng, Cầu Mây là một di tích lịch sử của người dân tộc. Cổng Trời là điểm cao nhất mà đường bộ có thể đi tới để đứng ngắm nhìn đỉnh Phanxipang. Đỉnh Phanxipang cao 3.143m rất hợp cho những người thích môn leo núi và cũng là nơi có nhiều động thực vật quý hiếm.Tiếp tục khám phá Sapa, chúng ta còn thấy được động Tả Phìn với độ rộng có thể chứa một lượng người cỡ trung đoàn của quân đội. Trong hang nhiều nhũ đá tạo nên những hình thù kỳ thú như hình tiên múa, cánh đồng xa, rừng cây lấp lánh.
Bãi Đá Cổ nằm trong thung lũng Mường Hoa có 196 hòn chạm khắc nhiều hình kỳ lạ của những cư dân cổ xưa cách đây hàng vạn năm mà nhiều nhà khảo cổ vẫn chưa giải mã được. Khu chạm khắc cổ đã được xếp hàng di tích quốc gia. Nếu ai đã đặt chân tới Sapa chắc chắn không thể không đi thăm núi Hàm Rồng. Hàm Rồng là nơi trồng rất nhiều loại hoa, màu sắc sặc sỡ và được trồng theo từng khuôn viên. Nơi đây cũng có vườn lan với nhiều loại.
Hàm Rồng ở sát ngay thị trấn, bất kỳ du khách nào cũng có thể lên đó ngắm toàn cảnh thị trấn, thung lũng Mường Hoa, Sapa, Tả Phìn ẩn hiện trong sương khói. Hiện nay, với bàn tay tôn tạo của con người, Hàm Rồng thực sự là một thắng cảnh đầy hoa trái của Sapa. Lên Hàm Rồng, du khách như lạc vào vườn tiên, mây ùa kín thân người, hoa rực rỡ mặt đất.
Sapa với 6 dân tộc người cư trú, mỗi tộc người có một vốn văn hoá riêng với các lễ hội như lễ hội Roóng Pọc của người Giáy Tả Van. Hàng năm vào ngày Thìn tháng Giêng âm lịch, người Giáy ở Tả Van lại mở hội Roóng Poọc để cầu mùa màng bội thu, người yên vật thịnh, mưa thuận gió hòa.
Lễ hội Sải Sán(đạp núi) của người Mông, lễ Tết Nhảy của người Dao Đỏ khoảng cuối giờ Thìn đầu giờ Tỵ ngày mùng một và mùng hai Tết âm lịch hằng năm, lễ hội Tết Nhảy – một hình thức sinh hoạt văn hoá độc đáo của người Dao Đỏ sẽ được tổ chức duy nhất tại nhà ông trưởng họ bản Tả Phìn.
Chợ phiên của Sa Pa họp vào ngày chủ nhật tại thị trấn Sapa. Người dân ở vùng xa phải đi ngày thứ bảy. Vào tối thứ bảy mọi người cùng thức vui với nhau bằng những bài hát dân ca của trai gái người Mông, người Dao, bằng những âm thanh của đàn môi, của sáo, của khèn Mông, bằng những bát rượu tràn đầy của người có tuổi….và người ta đã đặt cho nó là “chợ tình”.
Nói đến Sapa, không thể không nhắc đến các làng nghề ở đây.
Làng Cát Cát là bản lâu đời của người Mông, còn lưu giữ nhiều nghề thủ công truyền thống như trồng bông, lanh, dệt vải và chế tác đồ trang sức. Đặc biệt nơi đây còn giữ được khá nhiều phong tục độc đáo mà ở các vùng khác không có hoặc không còn tồn tại nguyên gốc.
Làng thổ cẩm Tả Phìn thuộc huyện Sapa, tỉnh Lào Cai, cách trung tâm thị trấn Sapa khoảng 17 km về hướng đông. Nơi đây có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc thông qua các lễ hội như Tết Nhảy của người Dao Đỏ, lễ ăn thề, lễ mừng nhà mới của người dân tộc. Tả Phìn còn được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến bởi ở đó có một làng nghề thổ cẩm nổi tiếng.
Thôn Tả Van Giáy với sự sinh sống chủ yếu của người Giáy vừa truyền thống vừa hiện đại.
Bản Phố là một xã vùng cao thuộc huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Đến đây, khách vừa được thưởng ngoạn cảnh đẹp núi rừng vùng cao vừa được thường thức đặc sản Bản Phố, đặc biệt là rượu ngô Bản Phố.
Nhắc đến Sapa, không thể không ai lại không biết tới các món ăn ở đây mang hương vị núi rừng như Thắng Cố, lợn bản cắp nách nướng, cá suối Sapa trong đó phải nhắc tới là Cá Tầm và Cá Hồi được nhập từ nước ngoài về.Trong cái lạnh Sapa, một nồi lẩu cá hồi nóng hổi ăn kèm cùng các loại rau xanh, thực khách không nhớ mãi mới là chuyện lạ. Là xứ lạnh, Sapa nổi tiếng với các loại rau như súp lơ trắng, hoa lơ xanh, củ cải đỏ, su su, rau cải mèo v…v. Miếng ngon Sa Pa cũng có thể kể được nhiều nữa, như món xúc xích thịt lợn các gia đình thường tự làm hông khói trong bếp, nấm hương tươi xào thịt, thịt gà đen (đen từ da, thịt, đến tận xương), các món nướng đủ loại v.v.. Nhưng có một thứ đặc sản mà nếu thiếu nó trong bữa ăn thì sẽ làm giảm đi hương vị Sapa. Đó là rượu San Lùng, rượu Táo Mèo, với một ly rượu dân tộc này trong bữa ăn sẽ mang lại sự cảm nhận tinh tế trong mỗi con người chúng ta về các món ăn ở đây. Sẽ là quá dài nếu nói tiếp về Sapa vì đây là mảnh đất với bao sự kỳ thú, vậy hãy bắt đầu hành trình của mình để khám phá về vùng đất thơ mộng, thị trấn Sapa trong sương mà bạn chưa biết tới.
